ၵုၼ် Sommaroy ဢၼ်မီးၾၢႆႇႁွင်ႇမိူင်းၼေႃႊဝေႊၼၼ်ႉ လႅတ်ႇဢမ်ႇတူၵ်း တႃ 69 ဝၼ်းပိၵ်းပိၵ်း။ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ယူႇသဝ်းတီႈၵုၼ်ၼၼ်ႉ တႅမ်ႈလိၵ်ႈ လူင်းလၢႆးမိုဝ်း တုၵ်းယွၼ်းသၽႃးပႃႇလီႇမၢၼ်ႇ ႁႂ်ႈလႆႈမၵ်းမၼ်ႈပၼ် ပိုၼ်ႉတီႈဢမ်ႇမီးၶၢဝ်းယၢမ်း – ဝႃႈၼႆ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 13 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ၵူၼ်းတီႈၵုၼ်ၼၼ်ႉ ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ႁူမ်ႈၵၼ် လူင်း လၢႆးမိုဝ်း တႃႇသူင်ႇပၼ်သၽႃးပႃႇလီႇမၢၼ်ႇ တႃႇႁႂ်ႈမၵ်းမၼ်ႈပၼ် ႁႂ်ႈပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇတတ်းမၵ်းၶၢဝ်းယၢမ်း (Time Free Zone) ဝႃႈၼႆ။
“ၵမ်ႈၽွင်ႈပိူၼ်ႈတေဝႃႈပၢႆးဝူၼ်ႉဢၼ်ယွင်ႇယွင်ႇဝႆႉ၊ ၵူၺ်းၶႃႈဝူၼ်ႉဝႃႈပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ဢၼ်ၶႅမ်ႉ ဢၼ် ၼိုင်ႈယူႇၼႃ။ လုမ်ႈၾႃႉပိူၼ်ႈၵေႃႈႁွင်ႉတီႈၼႆႈဝႃႈ ၵုၼ်ဢမ်ႇမီးၶၢဝ်းယၢမ်း ၼႆမႃး ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈလႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်ႁိူဝ်ႉ ၊ ၶဝ်လႆႈၼၵ်းၸႂ်ၸွမ်းဢၼ်ၸဝ်ႈၵၢၼ် တတ်းမၵ်းၶၢဝ်းယၢမ်း ၵၢၼ်ပၼ်ၶဝ် ၼႂ်းမိူဝ်ႈဢမ်ႇမီးၵၢင်ၶိုၼ်းၵၢင်ဝၼ်း။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ႁႂ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းႁပ်ႉဝႃႈ ပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇမီးၶၢဝ်းယၢမ်းၼႆ ပၼ်လွင်ႈငၢႆႈလူမ်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းၽွင်ႈ။ ပဵၼ်ၵေႃႈပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆး သေပိူၼ်ႈၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၼၼ်ႉၼႃႇ။” – ၼႆ Hveding ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၵူၼ်းတီႈၵုၼ် ၸတ်းပၢင်ၵုမ် ၵဵပ်းလၢႆးမိုဝ်းတႃႇတၢင်ႇယွၼ်းပႃႇလီႇမၢၼ်ႇၼၼ်ႉလၢတ်ႈၼေတီႈၶၢဝ်ႇ Time ၼင်ႇၼႆ။
ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ယူႇသဝ်းတီႈၵုၼ် Sommaroy ၼႆႉ ပဵၼ် လႃႈၼမ်ႉၵမ်ႈၼမ်။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈတၢင်းႁၢင်ႈလီ ပိုၼ်ႉတီႈလႄႈ ၵူၼ်းဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတွင်ႈတဵဝ်းၵေႃႈမႃးဢႅဝ်ၼမ်။
ၵူၺ်းၵႃႈပဵၼ်ၵုၼ် ဢၼ်မီးၸမ် North Pole ၸိၵ်းလုမ်ႈၾႃႉ ႁႅင်းၼႃႇယဝ်ႉလႄႈပေႃးပဵၼ်ၶၢဝ်းမႆႈ (လိူၼ်မေႊ တေႃႇထိုင် လိူၼ် ၵျူႊလၢႆႊ)ၼႆ လႆႈႁၼ်ၵၢင်ဝၼ်းဝႆႉ 24 ၸူဝ်ႈမူင်း တႃႇသၢမ်လိူၼ် သေ ပေႃးပဵၼ်ၶၢဝ်းၵတ်း (လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊ တေႃႇထိုင် လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ) သမ်ႉ ဢမ်ႇမီးၵၢင်ဝၼ်း ဢမ်ႇမီးဢၢႆလႅတ်ႇ ၼၼ်ႉၵေႃႈႁိုင်သၢမ်လိူၼ် ပဵၼ်ၼႆမႃးၵူႈပီ ဝႃႈၼႆ။
Kjell Ove Hveding ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၶၢဝ်ႇ CNN ဝႃႈ- “ပေႃးၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်းၶဝ်မႃးဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈၼႆ တဵင်ႈၶိုၼ်းပၢႆယဝ်ႉၵေႃႈ ယင်းတိုၵ်ႉလႆႈႁၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ် ပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင်ၵၼ်၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈတိုၵ်ႉၸၼ်ႁၢင်ႈယူႇၸွမ်းၵၢင်ပၢင်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ တိုၵ်ႈတတ်းယိူဝ်ႈယႃႈယူႇ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈတိုၵ်ႉလုၺ်းၼမ်ႉယူႇၸိူဝ်းၼႆ ပဵၼ်ဢၼ်ပႅၵ်ႇလၢၵ်ႇၸႂ်တႃႇၶဝ်။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႈ တူၺ်းတူၺ်းသေ ႁႃၶၢဝ်းယၢမ်းၼွၼ်းဢဝ်ႁၢင်းၵူၺ်းယဝ်ႉယိုင်” – ဝႃႈၼႆ။
ၵုၼ် Sommaroy ၼႆႉ မီးဝၼ်းတူၵ်းၸေႈတွၼ်ႈ Tromso မီးၾၢႆႇႁွင်ႇ သဵၼ်ႈဝူင်း Artic ။ ဢၼ် ၵၢင်ၶိုၼ်းတႄႇႁၢႆၼႆႉတႄႉ ပဵၼ်ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 18 လိူၼ်မေႊမႃး ဝႃႈၼႆ။
ၵုၼ်ၼႆႉၵႂၢင်ႈမွၵ်ႈ 34 ႁႅၵ်ႇတႃႇ (84 ဢေႊၶိူဝ်ႊ) ။ ႁူဝ်ၵူၼ်းမီးႁိမ်းၸမ် 400 ၵေႃႉၵူၺ်း။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 1 ပီၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ်တေပဵၼ်မူၺ်သုမ်ႇဝႆႉဢမ်ႇထၢတ်ႇ။
