ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပႃႇတီႇၵွင်ၸႆး (ESSDDP) ယွၼ်ႉဢမ်ႇၸႂ်ႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢတ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တဵမ်တူဝ်ၼႆသေ လႆႈထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇတၼ်းႁဵင်း။
ဝၼ်းတီႈ 25/01/2019 ယူႇတီႈၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် သူင်ႇလိၵ်ႈၸူးငဝ်ႈငုၼ်း ပႃႇတီႇၵွင်ၸႆး (ESS DDP) တီႈၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း။ ယွၼ်ႉဝႃႈ လုင်းၸၢႆးသၢမ်တိပ်ႉသိူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းယိပ်းဝႆႉ မၢႆ ၾၢင်ၶႅၵ်ႇမိူင်း FRC(Foreigner’s Registration Certificate) ဢမ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢတ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်တဵမ်တူဝ်။ ဢမ်ႇမီး သုၼ်ႇတႃႇတေလႆႈ ၶဝ်ႈ တူင်ႉႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းၼႂ်းပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဝႃႈၼႆ။
လုင်းၸၢႆးႁွင်ၶမ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပႃႇတီႇၵွင်ၸႆး (ESSDDP) လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ မၼ်းၸၢႆးယိပ်းဝႆႉ မၢႆၾၢင်ၶႅၵ်ႇမိူင်း (ဧည့်နှိင်ငံသား) လႄႈ ယူႇတီႈၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၶဝ် ဢမ်ႇႁပ်ႉ။ မၼ်းၸၢႆး ဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း မၢၼ်ႈ(နှိင်ငံသား) ၼႆဝႃႇ။ ၼႂ်းပၵ်းပိူင်ၶဝ်သမ်ႉမီးဝႆႉ သင်ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တဵမ်တူဝ်ၸိုင် ၶဝ်ဢမ်ႇပၼ် ႁဵတ်းလုၵ်ႈၸုမ်းပႃႇတီႇၵွင်ၸႆးလႆႈၼႆဝႃႇ။ မၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်လိူင်ႈသင်။ မၼ်းဢမ်ႇႁဵတ်းလႆႈၼႂ်းပႃႇတီႇၼႆၵေႃႈ မၼ်းၸွႆႈ လႆႈယူႇလူး” ဝႃႈၼႆ။
ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ လႆႈႁၼ်တီႈၼိူဝ်ၾဵတ်ႉပုၵ်ႉ ၸၢႆးသၢမ်တိပ်ႉသိူဝ် (Sai Lat Mike) တၢင်ႇဝႆႉဝႃႈ “ တွၼ်ႈတႃႇၸိုင်ႈမိူင်း ၽွမ်ႉ ႁူမ်ႈမျၢၼ်ႇမႃႇၼႆႉ ၶႃႈပဵၼ်ၶႅၵ်ႇ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ၊ တႃႇမိူင်းတႆး ၶိူဝ်းတႆးတႄႉ ၶႃႈပဵၼ်လုၵ်ႈမိူင်းၸႅတ်ႈၸၢင်ႇၵေႃႉ ၼိုင်ႈ။ ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇၶဝ်ႈႁဵတ်းပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်းယဝ်ႉၵေႃႈယႃႇ တွၼ်ႈတႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး ၵၢၼ်ဢၼ်တေလႆႈ ၸွႆႈႁဵတ်း မီးတင်း ၼမ်။ တႆးၼႆႉ ပဵၼ်မွၼ်းႁူဝ်ၸႂ်ၶႃႈ၊ တႆးၼႆႉ ပဵၼ်ၽဝၶႃႈ ” ဝႃႈၼႆ။
ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ လႆႈၵပ်းၾူၼ်းတေႃႇ ၸၢႆးသၢမ်တိပ်ႉသိူဝ် ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပႃႇတီႇၵွင်ၸႆးသေတႃႉ မၼ်းၸဝ်ႈဢမ်ႇ ႁပ်ႉသၢႆ။
ၸၢႆးသၢမ်တိပ်ႉသိူဝ်ၼႆႉ လႆႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းၵႅမ်ပႃႇတီႇၵွင်ၸႆး ESSDDP မႃး မီးၶၢဝ်းတၢင်း ႁိမ်း 5 ပီယဝ်ႉ။ တင်ႈတႄႇ ၵေႃႇ တင်ႈမႃး ပႃႇတီႇၵွင်ၸႆး မိူဝ်ႈပီ 2015 ဝႃႈၼႆ။
ၸွမ်းၼင်ႇ ပၵ်းပိူင် ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း မီးဝႆႉၼၼ်ႉ တီႈတွၼ်ႈ 10 (က) ၼၼ်ႉ တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ လုၵ်ႈၸုမ်းပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ၼႆႉ တေလႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတဵမ်တူဝ်လႄႈ ၽူႈမီးသုၼ်ႇႁပ်ႉပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ဝႃႈၼႆ။
လုင်းသၢမ်တိပ်ႉသိူဝ်ၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် ဢႃယု မီး 60 ပၢႆ ၸႃတိတီႈၵိူတ်ႇဝဵင်းၵဵင်းတုင်၊ ယူႇႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ၵတ်ႉ ၶႅၼ်ႇ လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ၊ လိၵ်ႈတႆး လိၵ်ႈဢင်းၵိတ်း။ မႄႈမၼ်းၸၢႆးပဵၼ်တႆးယူႇသေတႃႉ ပေႃႈမၼ်းၸၢႆးသမ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်း မိူင်း ဝႅတ်ႉၼၢမ်းလႄႈ ဢမ်ႇလႆႈယိပ်းဝႂ်ၵပ်းတူဝ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ႁဵတ်းပၼ်။ ၵူၺ်းလႆႈ ယိပ်းဝႂ်ၵပ်းတူဝ် သၢမ်တူပ်ႉ/ သင်ပဵၼ်မိူင်းထႆးၵေႃႈ မိူၼ်ဝႂ်ၶဵဝ်ၶွပ်ႇလႅင်။
