Thursday, March 28, 2024

ၵၢၼ်မိူင်း ဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇ ထိုင်ယၢမ်းဝၼ်းၸၢႆႉယဝ်ႉႁိုဝ်?

Must read

ၸိုင်ႈမိူင်းၼိုင်ႈလုၵ်ႈၼႆႉ ပေႃးမၼ်းၵုၼ်ႇပင်း တူၵ်းသုမ်းၵႂႃႇ ၽွၼ်းသိုပ်ႇမၼ်း ၸပ်းတိူဝ်ႉယွၼ်ႈ ထိုင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁိမ်းႁွမ်းယဝ်ႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်း ၶႃႈ ႁူႉထိုင်ၵၼ်ၵူႈၵေႃႉ။ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ၵုၼ်ႇပင်းတူၵ်းသုမ်းၵေႃႈ မိူင်းၶႄႇ၊ မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယိူဝ်ႊလႄႈ မိူင်းထႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ တၵ်းလႆႈၺႃး ၸၢၵ်ႇမၼ်းယူႇႁႃႉၼႆ ၽႂ်ၵေႃႈႁူႉထိုင် ဢဝ်ၸဵမ်ၵၢၼ်လူမ်ႇႁူမ်ႈ၊ ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီႈတေႃႇထိုင်ၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်ၸိူင်ႉၼႆႉ တၵ်းမီးလွင်ႈၵိတ်ႇၶွင်ႈတိူဝ်ႉသၢင်ႈ ၶဝ်ယဝ်ႉၼႆ ၶဝ်တိုၼ်းၼပ်ႉႁူႉ။

ဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇ ၶိုၼ်ႈလုမ်းတြႃး ၼေႇပျီႇတေႃႇ
တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇ ဢူးဝိၼ်းမျိၼ်ႉ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိုၼ်ႈလုမ်းတြႃးၽွင်းလိူၼ်မေႊ 2021

ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ တေၵုၼ်ႇပင်းတူၵ်းသုမ်းယဝ်ႉၼႆ မိူင်းလူင်ၸိူဝ်းၶႅပ်ႇၶၢင်ႈလႄႈ မိူင်းဢႃႊသီႊယၼ်ႊၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼႅတ်ႈႁႃလၢႆး ၵွပ်ႇၵူႈၸွႆႈပူၵ်း။ ဢၼ်ၶဝ်ၵွပ်ႇၵူႈၸွႆႈပူၵ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈဝႃႈ ဢွၵ်ႇၸိုဝ်ႈတႃႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ၼႆသေတႃႉ ပိူင်ယႂ်ႇ ပဵၼ်တႃႇႁႄႉၵင်ႈၽေးၶဵၼ် ဢၼ် ၸၢင်ႈပေႃႉယွၼ်ႈထိုင်မိူင်းၶဝ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း ၼႆႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈၼပ်ႉသၢင်ႈလႆႈယူႇ။

- Subscription -

ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ၸွမ်းၼင်ႇ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊတင်း မိူင်းၶႄႇ ပၼ်ၾႆးၶဵဝ်လႄႈ ဢႃႊသီႊယၼ်ႊၼႆႉ ၶိုၼ်ႈၵႄႈသူၼ်းဢီးႁႂ်ႈၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယွမ်းႁပ်ႉႁဵတ်းၸွမ်းၶေႃႈတူၵ်းလူင်း ပၢင်ၵုမ်ဢႃႊသီႊယၼ်ႊ ဢၼ်မိၼ်းဢွင်ႇလႅင်ႇ လႆႈၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃးမႃးၼၼ်ႉ။

ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ် တေၵႄႈလိတ်ႈလႆႈ ပၼ်ႁႃမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈတူဝ်တႅၼ်း ၶိုၵ်ႉတွၼ်းၶွင်ဢႃႊသီႊယၼ်ႊ ႁႂ်ႈလႆႈမီးသုၼ်ႇ ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်တင်း ၽူႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၵူႈၵေႃႉၵေႃႉၼႆလႄႈ မၼ်းၵေႃႈ ၸင်ႇတုၵ်းယွၼ်း ပိူဝ်ႈတႃႇႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တင်း ဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇ။

ပေႃးဢဝ် ပိူင်ၵၢၼ်ဝႃႈတႄႉ တေယွမ်းႁပ်ႉယူႇ ဝႃႈၼႆမႃးသေတႃႉ ၽိူဝ်ႇတူဝ်တႅၼ်းၶိုၵ်ႉတွၼ်း ဢႃႊသီႊယၼ်ႊ တေမႃးထူပ်းတႄႉသမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ် ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉယဝ်ႉ။ ၽိူဝ်ႇႁူႉဝႃႈ ဢမ်ႇယွမ်း ႁပ်ႉၸိူင်ႉၼၼ် ၾၢႆႇဢႃႊသီႊယၼ်ႊၵေႃႈ ၶိုၼ်းၶဵင်ႈၶိုၼ်ႈဝႃႈ ပၢင်ၵုမ် တေမႃးလႅပ်ႈ တေဢမ်ႇ မွၵ်ႇႁွင်ႉ ၾၢႆႇၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ယဝ်ႉ။ တီႈတႄႉမႃး ဢမ်ႇၵႃး ဢႃႊသီႊယၼ်ႊ ပႃးၸဵမ်မိူင်းၶႄႇၼႆႉ ႁႂ်ႈဢဝ်ဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇ တေႃႇၶိုၼ်းၸူး သိုၵ်းမၢၼ်ႈယူႇၼၼ်ႉ။

လွင်ႈၼႆႉ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ လၢမ်းႁူႉယူႇ ၵွပ်ႈၼႆ ၶဝ်ၸင်ႇပွႆႇႁႂ်ႈဝုၼ်ႇၼ မွင်ႇလုၼ်ႇ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇ မိူင်းၼွၵ်ႈ မိူဝ်းဢွၼ်ႈဝွၼ်းၶိုၼ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ တီႈလိုၵ်ႉၼႂ်းၶဝ်တႄႉ တိုၼ်းဝႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇ ၶိုၼ်ႈမႃးၶိုၼ်း ၼိူဝ်ၶဵင်ႇၵၢၼ်မိူင်း ဢဵၼ်းဢၢၼ်းယၢင်ႈၶႃႇၼဵပ်းၸွၵ်ႉပႅတ်ႈ သုတ်းတိူၵ်ႈၼႆ ႁဝ်းၶႃႈ တႄႉ လႆႈႁၼ် ၸိူင်ႉၼၼ်။

ပွင်ႇဝႃႈတႄႉ ၵၢၼ်မိူင်း ဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇၼႆႉ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၼ်းဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈမီးမႃးထႅင်ႈၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးၶဝ်ႁဵတ်းၼၼ် ၵူႈမိူင်း မိူင်းတေမိပ်ႇဢီးမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇ ဢၼ်ၼႆႉၼႄႉၼွၼ်း တေႃႇၼင်ႇမိူင်းၶႄႇ ပေႃးပိုတ်ႇၽၵ်းတူတေႃႇ NUG, CRPH ၶဝ်ယဝ်ႉလႄႈ ၸွင်ႇၸုမ်းသိုၵ်း မၢၼ်ႈ တေသိုပ်ႇႁူဝ်တိုဝ်ၵႂႃႇလႆႈၵႃႈႁိုဝ်ၼႆ မီးမႃးၶေႃႈထၢမ်။

ႁဝ်းၶႃႈ ႁၼ်ထိုင်တႄႉ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ မၼ်းတေဢမ်ႇယွၼ်ႇယွမ်းလႆႈငၢႆႈငႅမ်ႈ မၼ်းတိုၼ်းတေသိုပ်ႇ ႁူဝ်တိုဝ် ယိပ်းၵမ်ၵႂႃႇယူႇၵူၺ်း ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ လၢမ်းဝႆႉၸိူင်ႉၼႆ။

တႃႇတေမိပ်ႇငႅၼ်းၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၽႅဝ်ထိုင်မႃးလႆႈ ၼိူဝ်ၽိူၼ်ၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ တေယၢပ်ႇယဵၼ်းတႄႉတႄႉ ၾၢႆႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆႉ တေလႆႈမီး လွင်ႈဢွၼ်ႁူဝ် ၸွမ်းပိူင်တိူင်းသိုၵ်းမႁႃႇပိဝ်ႇႁႃႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈမီးပိူင်ၵၢၼ်တိူင်းသိုၵ်း မႁႃႇပိဝ်ႇႁႃႇ ၸင်ႇတေၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ လၢမ်းဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်။

ပၼ်ႁႃ ၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ သေဝၼ်းဝၼ်းမႃး တၵ်းလႆႈၵႂႃႇၸွမ်းလွင်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းႁႃလီၵၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း ၵူၺ်းၵႃႈ လၢႆးဢုပ်ႇဢူဝ်း Dialogue ၸိူင်ႉႁိုဝ် ၼႆတႄႉၵေႃႉ သမ်ႉတေလႆႈမီးမႃး တီႈလိူၵ်ႈမၼ်းၵွၼ်ႇ။

ၼင်ႇႁဝ်းၶႃႈ မုင်ႈမွင်းႁၼ်ထိုင်ဝႆႉတႄႉ လၢႆးဢုပ်ႇဢူဝ်း Dialogue ၼၼ်ႉ 1 – တေလႆႈမီးတႃႈမုင်ႈ ဢၼ်တေၵေႃႇသၢင်ႈၸိုင်ႈမိူင်းမႂ်ႇ ၾႅတ်ႊ ၻရႄႊၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ၊ 2 – တေလႆႈမီး ၶၵ်ႉၵၢၼ် ဢၼ်တၵ်းလႆႈပၢႆႈႁႃၵၼ်ၶိုၼ်း လွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းတဵင်ႈထမ်း၊ 3 – တေလႆႈမီးၶပ်ႉ မၢႆ ဢၼ်မူၼ်ႉမႄးလႅၵ်ႈလၢႆႈ တပ်ႉသိုၵ်းသေ ၶိုၼ်းၵေႃႇသၢင်ႈႁႂ်ႈပဵၼ်တပ်ႉၵႅတ်ႇၶႄမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ၵူၼ်းၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃးလႆႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ၵူၺ်းၵႃႈ တိူၵ်ႈတီႈမီးမႃး Dialogue  လွင်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းႁႃလီဢၼ်ၼႆႉယဝ်ႉ ၼႆၵေႃႈ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉၶိုင်ႁဵတ်းယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉတႄႉ တေဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ ။ ၵွပ်ႈ သင်လႃႇ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇႁူဝ်တိုဝ်ယူႇ ၼင်ႇႁဝ်းၶႃႈလၢတ်ႈမႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵွၼ်ႇပႆႇမိပ်ႇငႅၼ်း ဢီးယဝ်ႈလႆႈ ႁႂ်ႈထိုင်တီႈ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပေႃးလႆႈယွမ်းႁပ်ႉၼၼ်ႉ Dialogue ၼႆႉ တေလႆႈပဵၼ်ၵၢင် ပေႃးၼႆ ဢဝ်ဢၼ်လႂ် မိပ်ႇငႅၼ်းဢီးယဝ်ႈ ၸွင်ႇၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သမ်ႉတေယွမ်း။ 1 – တႄႉ ႁႅင်းမိပ်ႇဢီးၵူႈမိူင်းမိူင်း၊ 2 – လွင်ႈၶွၼ်ႈႁႅင်းၶွင်ၸုမ်းၸၢဝ်းၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၾႅတ်ႊၻရႄႊၶဝ်၊ 3 – ႁႅင်းမိပ်ႇၾၢႆႇ သိုၵ်း၊ 4 – လွင်ႈၶူင်သၢင်ႈလႆႈ ႁႂ်ႈထိုင်တီႈငဝ်းလၢႆးၸုမ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ပေႃးဢမ်ႇၸၢင်ႈၵွၼ်းၵုမ်းလႆႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးမႃးၽွမ်ႉၽွမ်ႉၵၼ် ၸင်ႇ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ယွၼ်းဢုပ်ႇၵၢၼ်မိူင်းယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ လၢမ်းႁၼ်ထိုင်ဝႆႉၸိူင်ႉၼႆ။

ပေႃးၼႆ တႃႇႁူမ်ႈသၢင်ႈလႆႈ ႁႂ်ႈပေႃးထိုင်တီႈငဝ်းလၢႆး ၼင်ႇဢၼ်လၢတ်ႈမႃးၼႆႉ ၽွမ်ႉၽွမ်ႉ ၸွင်ႇတေလႆႈပႃးၶၼ်ႉတွၼ်ႈ ဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇယူႇႁိုဝ် ။ ၼႆႉၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ သင်မႃႇႁႅင်း ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ယႂ်ႇသုင်ယိုင်ႈၶိုၼ်ႈၸိူင် ၵၢၼ်မိူင်းဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇၼႆႉ တေဢမ်ႇမီးယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၼႃႇ ၸမ်းႁႂ်ႈဝႃႈ မၢၵ်ႇႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ယူပ်ႈလူင်းၼႆတႄႉ ၶၼ်ႉတွၼ်ႈဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇ ဢမ်ႇၼၼ် ၵၢၼ်မိူင်းဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇ ၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈတေၶိုၼ်းပႃးမီးမႃးယူႇ ႁဝ်းၶႃႈ ယွၼ်းပၢႆးၼႄၵၼ် မွၵ်ႈၼႆႉသေ ႁႂ်ႈလႆႈၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်း ဝႆႉတီႈၼႆႈၶႃႈ။

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ

ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း

11/10/2021

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း