ႁူင်းၸၢၵ်ႈ ထၢၼ်ႇႁိၼ် ဢၼ်တင်ႈဝႆႉ တီႈသီႇၵိပ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်းၼၼ်ႉ တေႃႈလဵဝ် ၵွင်ႉသၢၼ်ၼႆႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၸိုမ်း ၶဝ်ႈထိုင် တူဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းႁိမ်းႁွမ်းႁူင်းၸၢၵ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ဝၢၼ်ႈၵူၼ်း ဢၼ်ယူႇႁိမ်းႁွမ်း ႁူင်းၸၢၵ်ႈထၢၼ်ႇႁိၼ် တီႈသီႇၵိပ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉ တင်း မူတ်း မီး 3 ဝၢၼ်ႈ။ တေႃႈလဵဝ်လႆႈဢဝ် သဵၼ်ႈၶူၼ်ႁူဝ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ တႃႇ 12 ၵေႃႉသေ ဢဝ်ၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်း တီႈမိူင်းဢေႃႊသတြေႊလီႊယိူဝ်ႊ။
ၸၢႆးထူး ၾၢႆႇၸတ်းၵၢၼ် MATA လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ၼမ်ႉၵိၼ်/ ၼမ်ႉၸႂ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ လႆႈၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်းသေ လႆႈႁၼ်ၵွင်ႉသၢၼ်မီးၼႂ်းၼမ်ႉၵိၼ်/ ၵွင်ႉသၢၼ် မီးၼမ်လိူဝ် WHO တတ်းမၵ်းဝႆႉ 27 ပုၼ်ႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ လႆႈဢဝ်သဵၼ်ႈၶူၼ်ႁူဝ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်းတီႈ မိူင်းဢေႃႊသတြေႊလီႊယိူဝ်ႊသေ လႆႈႁူႉၶေႃႈ တွပ်ႇဝႃႈ ၵွင်ႉသၢၼ်ၶဝ်ႈထိုင်သဵၼ်ႈၶူၼ်ႁူဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဝ်းယဝ်ႉ။ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးယူႇလီတႄႉၶႃႈဢေႃႈ”ဝႃႈၼႆ။
ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၵူၼ်းမိူင်းၺႃးၵွင်ႉသၢၼ်ထၢတ်ႈၼႆႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ်မႆႈၸႂ်။ ၵွပ်ႈၼၼ် တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ သင်ႇၵိုတ်းႁူင်းၸၢၵ်ႈသေ ၶိုၼ်းၸီႉသင်ႇ EIA/SIA ႁႂ်ႈၶိုၼ်းထတ်း လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။
ၶုၼ်ႇဝိၼ်းထဵင်ႇ ၵူၼ်းသီႇၵိပ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ၽိူဝ်ႇလႆႈႁူႉၵႂၢမ်းတွပ်ႇယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်တူၵ်းၸႂ်ၵၼ် ဢေႃႈ။ မႆႈၸႂ်ႁႅင်းလိူဝ်ၵူႈပွၵ်ႈၶႃႈယဝ်ႉ။ တေႃႈလဵဝ် ၵူတ်ႇထတ်းတီႈၶူၼ်ႁူဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵူၺ်းၵွၼ်ႇ။ သင်ဝႃႈ ၵူတ်ႇထတ်း ၼမ်လိူဝ်ၼႆႉထႅင်ႈၸိုင် တေႁၼ်ၼမ်ပဵၼ်ၵႃႈႁိုဝ်။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႆႈမႆႈၸႂ်ပၢႆးယူႇလီၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလႄႈ ဢၼႃႇၵၢတ်ႈ မိူဝ်းၼႃႈ ၼေႃႇတႅၼ်းၶိူဝ်းႁဝ်းတႄႉတႄႉၶႃႈဢေႃႈ” ဝႃႈၼႆ။
ႁူင်းၸၢၵ်ႈထၢၼ်ႇႁိၼ်တီႈသီႇၵိပ်ႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊမိူင်းမၢၼ်ႈ E-Guard Environmental Services ၵဵပ်းၶေႃႈမုလ်း ဢွၵ်ႇၽိုၼ်ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉ။ ၽိုၼ်ႁၢႆးငၢၼ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ၶေႃႈမုလ်းၽိတ်းပိူင်ႈဝႆႉသေ ပဵၼ်ဢၼ်ၵမ်ႉထႅမ်တႃႇ တေသိုပ်ႇတေႃႇ ဢႃယု ပၼ်ၶႂၢင်ႉႁႂ်ႈၸၢမ်းၶုတ်းၵႂႃႇထႅင်ႈ တႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီ။
လွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ်သေ တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈႁူင်းၸၢၵ်ႈၼႆႉၵိုတ်း။ ႁႂ်ႈၶိုၼ်းထတ်းလွင်ႈ EIA/SIA ၶိုၼ်းဝႃႈၼႆ။
ၵူဝ်ႇဢွင်ႇၵျေႃႇမူဝ်း ၸုမ်းတူဝ်တႅၼ်း MATA လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ႁူင်းၸၢၵ်ႈၼႆႉ ႁႂ်ႈၵိုတ်းယင်ႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်းတႄႉ မၼ်းဢမ်ႇယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉ တီႈဢေႇသုတ်းမၼ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလူဝ်ႇလႆႈႁဵတ်းပၼ်ၼမ်ႉၵိၼ် ႁႂ်ႈမူတ်းသႂ်ႇ။ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမီးတီႈၽုၵ်ႇသွမ်ႈ” ဝႃႈၼႆ။
ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျၢၼ်ႇမႃႇၼႆႉ တင်းမူတ်းမီး ႁူင်းၸၢၵ်ႈထၢၼ်ႇႁိၼ် 3 ႁူင်း။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ႁူင်းၸၢၵ်ႈသီႇၵိပ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ႁူင်း ၸၢၵ်ႈဢၼ်ယႂ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈလႄႈ ပဵၼ်ႁူင်းၸၢၵ်ႈ ဢၼ်မႃးတင်ႈဢွၼ်တၢင်းပိူၼ်ႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။
