ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၾိင်ႈၾႃႉမိူင်းၵျပၼ်ႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ လူမ်းလႅင်ႉ တၢႆႊၾုၼ်ႊ ႁႃႊၵိပိသ်ႉ ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈ ၼိူဝ်ၼႃႈၼမ်ႉ သမုတ်ႉတြႃႇ ပၸိၾိၵ်ႉ လႆႈဝႃႈပဵၼ်လူမ်းလႅင်ႉ ဢၼ်ႁႅင်းသုတ်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ၼႂ်းႁွပ်ႈ 60 ပီ ၼိုင်ႈၸူဝ်ႈမူင်းၽတ်ႉပဝ်ႇထိုင် 160 လၵ်း။
ယၢမ်းလဵဝ် တၢႆႊၾုၼ်ႊ ႁႃႊၵိပိသ်ႉ ၼႆႉ မီး ဝၼ်းဢွၵ်ႇမိူင်းၶႄႇ မီးၾၢႆႇၸၢၼ်းမိူင်းၵျပၼ်ႊသေ တူင်ႉၼိုင်ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇတၢင်းႁွင်ႇ လူၺ်ႈတၢင်းဝႆး 1 ၸူဝ်ႈမူင်း 20 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတိူဝ်ႊ။ တူဝ်လူမ်းလႅင်ႉယႂ်ႇၵႂၢင်ႈမွၵ်ႈ 1000 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတိူဝ်ႊ။
ၵျပၼ်ႊလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ တၢႆႊၾုၼ်ႊ ႁႃႊၵိပိသ်ႉ တေၽတ်ႉပဝ်ႇလတ်းၼႃႈၼမ်ႉ သမုတ်ႉတြႃႇ ဝၼ်းဢွၵ်ႇမိူင်းၵျပၼ်ႊ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 12 ထိုင် 14/10/2019 သေၶိုၼ်ႈၵႂႃႇတၢင်းႁွင်ႇ။ တေၽတ်ႉပဝ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃး 8 ၸေႈမိူင်း ဢၼ်တိတ်းၸပ်းၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇလႄႈယၢမ်းလဵဝ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ပၼ်ၾၢင်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းဝႆႉ။
ၸဝ်ႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလၢႆလၢႆဢၼ် ပိူင်လူင်သၢႆၵၢၼ်ဝိၼ် ဢၼ်တေလူင်းမိူင်းၵျပၼ်ႊ တွၼ်ႈဝၼ်းဢွၵ်ႇၼၼ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇဝႆႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်း ဝႃႈၼႆ ။
မိူင်းဢၼ်တေၸၢင်ႈ တိူဝ်ႉၸၢၵ်ႇလူမ်းလႅင်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ မိူင်းၶႄႇ ၼႃႈဝၼ်းဢွၵ်ႇ၊ မိူင်းၾိလိပ်ႉပိၼ်း ၊မိူင်းဢိၼ်ႇတူဝ်ႊၼီႊသျႃးလႄႈ မိူင်းထႆးတွၼ်ႈတႂ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉ ႁႂ်ႈၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လႃႈၼမ်ႉလႆႈ ပႂ်ႉတူၺ်းငဝ်းလၢႆး ၵွၼ်ႇတေၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်။
တၢႆႊၾုၼ်ႊ ႁႃႊၵိပိသ်ႉ ၼႆႉပဵၼ်ၸိုဝ်ႈ ၾိလိပ်ႉပိၼ်း ပွင်ႇဝႃႈ ႁႅင်းဝႆး (Speed) ။ ၽတ်ႉပဝ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်းမိူင်းၵျပၼ်ႊ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 1958 ပဵၼ်ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း။
ၶေႃႈမုၼ်းၶၢဝ်ႇ- Aljazeera, JNTO, SAW