ၼႂ်းပီ 2018 လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊၸမ်သဵင်ႈၼႆႉ တေမီးပၢင်ၵုမ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ ပၢင်ၵုမ်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင် ပွၵ်ႈထူၼ်ႈ 3 ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁူႉငိၼ်းၸွမ်းၵၼ်ဝႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈပၢင်ၵုမ်လူင်ဢၼ်ၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆးပဵၼ်မႃးၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2-3 ဝၼ်းၼႆႉသေ ၸွင်ႇတေမီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၶၢႆႉလိူၼ်ႈၵႂႃႇႁိုဝ် ၼႆၵေႃႈႁဝ်းၶႃႈလီလႆႈငမ်းငဝ်းၵၼ်ဝႆႉ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးတင်းတပ်ႉမတေႃႇ တူၵ်းလူင်းၵၼ်တင်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈၶဝ် သေယဝ်ႉ ပိူဝ်ႈတႃႇၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆသေ ၸင်ႇလႆႈၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ဢၼ်ၼႆႉမႃး။
ၸွမ်းၼင်ႇၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်သေယဝ်ႉ ယူႇတီႈၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈတင်းပီႈၼွင်ႉ ယၢင်းၽိူၵ်ႇ လၢႆလၢႆၸုမ်းႁူမ်ႈၵၼ်တေမီး 8 ၸုမ်းၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်မႃး တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈယဝ်ႉ၊ လူၺ်ႈလၢႆးတၢင်းဢၼ်ၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်ဝႆႉၼၼ်ႉသေလႄႈ ယူႇတီႈၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်း ၸိုင်ႈတႆး မႃးၶိုင်ႁဵတ်းပၢင်ပိူဝ်ႈတႃႇလူင်းထူပ်းပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း ႁႂ်ႈပေႃးလႆႈသဵင်ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ်လွင်ႈၵူၼ်းၸဵမ်ၵႂႃႇမီး 5 ႁူဝ်ၶေႃႈၼၼ်ႉ ၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈသၢင်ႇထုၵ်ႇ ပဵင်းပေႃးၵၢင်ၸႂ်မႃး၊ လႆႈႁၼ်လၢႆလၢႆၸႄႈဝဵင်း မိူၼ်ၸိူင်ႉတူၼ်ႈတီး၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ ပႃးတင်းပၢင်လူင် ဝဵင်းလိူဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇလႆႈႁူပ်ႉပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းသေယဝ်ႉ မၢင်တီႈၵေႃႈတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ႁၢမ်ႈတပ်ႉႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်း တင်းၶိူင်ႈၵွင်ႈလၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈသေယဝ်ႉ လႆႈမႃးႁၢမ်ႈမႃးသီး လႆႈပဵၼ်သူပ်းပဵၼ်ၵႂၢမ်းၵၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတိူဝ်ႉသၢင်ႈ ၵိုတ်းယိုတ်း တုမ်ႉယွၼ်ႈထိုင်လွင်ႈ ၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆ ယူႇတီႈၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 8 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁၼ်။
ဢိင်ၼိူဝ်ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼၼ်ႉသေယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁူႉၸွမ်းဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၵၢင်ၸႂ်ပိူဝ်ႈတႃႇတေၸွႆႈထႅမ် ၵၢၼ်သၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး မိူၼ်တင်းႁႄႉႁၢမ်ႈပိူဝ်ႈတႃႇတေဢမ်ႇၸၢင်ႈပဵၼ်မႃး ပၢင်ၵုမ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉၵေႃႈမီးမီးၼႆ ႁဝ်းၶႃႈထတ်းႁၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်။
လွင်ႈဢၼ်လူင်းထူပ်းပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း ဢၼ်ဝႃႈၾိင်ႈယဵၼ်ႇငႄႈလၢႆးၵၢၼ်မိူင်းမႂ်ႇမႂ်ႇ၊ ၵူၼ်းမိူင်းၵူႈၵေႃႉႁႂ်ႈလႆႈႁူမ်ႈၶဝ်ႈပႃးၸွမ်းၼႂ်းၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉသေယဝ်ႉ ၸင်ႇၸတ်းႁဵတ်း။ ဢိင်ၼိူဝ်လၢႆးၵၢၼ်ဢၼ်ၼႆႉသေယဝ်ႉ ယူႇတီႈၸုမ်း လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းဝႆႉ ၸိူင်ႉၼင်ႇၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး ႁဵတ်းသၢင်ႈမႃးၼၼ်ႉ မၼ်းထုၵ်ႇမႅၼ်ႈ လၢႆးတၢင်းလီလႄႈ ယူႇတီႈ CNF ၸုမ်းၶျၢင်းၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ယူႇတီႈ KNU, KNLA, DKBA ၸုမ်းယၢင်းၽိူၵ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ မီးၵၢင်ၸႂ်မႃးပိူဝ်ႈတႃႇလူင်းထူပ်း ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းၽႂ်မၼ်း ၸိူင်ႉၼင်ႇၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆးႁဵတ်းၼၼ်ႉ။
ၵူၺ်းၵႃႈ ၽိူဝ်ႇဝႃႈတေလူင်းထူပ်းႁဵတ်းတႄႉမႃး ယူႇတီႈ CNF လူင်းထူပ်းၼၼ်ႉ တီႈၸႄႈဝဵင်း ၵၢၼ်ႇပႅတ်ႉလႅတ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇတင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႁၢမ်ႈႁႄႉ။ မိူၼ်ၸိူင်ႉ KNU မီးၵၢင်ၸႂ် ပိူဝ်ႈတႃႇတေလူင်းထူပ်း ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း ၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ၽိူဝ်ႇမီးပၢင်ၵုမ် UPDJC မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 9 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ လႆႈငိၼ်းဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်း ၸုမ်းၽူႈၼမ်းၼႂ်း UPDJC ၼၼ်ႉ လၢတ်ႈတူၵ်ႇထိုင်မႃးဝႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇတေလူင်းထူပ်း ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းၽႂ်မၼ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇတၢပ်ႈလူဝ်ႇလႆႈႁဵတ်းယဝ်ႉ ၼႆၵေႃႈဢွၵ်ႇသဵင်မႃး။
ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 11-12 ဢၼ်ပဵၼ်ၸုမ်းဢွၼ်ႁူဝ် ၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၶွင်ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း 8 ၸုမ်း ဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ဝႆႉၼၼ်ႉ ၸင်ႇဝႃႈတေႁွင်ႉပၢင်ၵုမ်ၵၼ်သေယဝ်ႉ ဢုပ်ႇဢူဝ်းထတ်းသၢင်တူၺ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်ဢုပ်ႉၽွင်းငမ်းမိူင်းယူႇယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် မီးၵၢင်ၸႂ်ၸိူင်ႉၼင်ႇႁိုဝ်တႄႉတႄႉၼႆ ၶဝ်ၸဝ်ႈတေမႃးၼပ်ႉသၢင်ႈထတ်းသၢင်ၶိုၼ်းၼႆ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁူႉၸွမ်းၸိူင်ႉၼၼ်။
ၵွၼ်ႇပႆႇပဵၼ်မႃးၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆၼႆႉ ယူႇတီႈၸုမ်း KNU ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈတင်းၸိူဝ်းပဵၼ်လုၵ်ႈတပ်ႉမၼ်း ၸိူဝ်းဢၼ်ယိပ်းၵမ်ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းၶဝ် ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ KNLA ၼၼ်ႉသမ်ႉမီးပၢင်ၵုမ်ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉသေ ထတ်းသၢင်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလၢႆးတၢင်း NCA ဢၼ်ႁဵတ်းယူႇမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ NCA ၼႆႉမႃး တပ်ႉမတေႃႇမီးၵၢင်ၸႂ်ၸိူင်ႉၼင်ႇႁိုဝ်ၼႆ ယူႇတီႈၸိူဝ်းပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉ TNLA ၶဝ်ၼၼ်ႉ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈတႄႉ တပ်ႉမတေႃႇၼႆႉ ပေႃးၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇမႃး ၶဝ်ၵူၺ်းမၢႆထိုင်ဝႃႈ တၵ်းတေလႆႈဝၢင်းပႅတ်ႈၶိူင်ႈလၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈၽႂ်မၼ်းသေယဝ်ႉ ၶွတ်ႇတင်ႈပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်းသေ ၶဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ။ ပေႃးဢမ်ႇၼၼ် ႁႂ်ႈလႆႈပူတ်းၶိူင်ႈလၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈၽႂ်မၼ်းသေယဝ်ႉ သိုပ်ႇယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈၵႂႃႇ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇၵူၼ်းထမ်းမၻႃး ၵူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းသူၼ်လၢႆလၢႆၵူၺ်းၼႆ ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇၵူၺ်းမီး လွင်ႈယိူင်းဢၢၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်မႃးၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆလႄႈ ဢမ်ႇမႃးငၢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းလၢႆးၵၢၼ် NCA ဢၼ်ၵူႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမုင်ႈမွင်းဝႆႉၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်ၶဝ်ၸဝ်ႈထတ်းႁၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉၼႆ။
ဢိင်ၼိူဝ်ၶေႃႈထတ်းႁၼ်ဢၼ်ၼႆႉသေယဝ်ႉ ၸင်ႇမီးမႃးၶေႃႈတူၵ်းလူင်းဢၼ်ဝႃႈ ပၢင်ၵုမ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်တေၸတ်းၵႂႃႇၵမ်းထူၼ်ႈသၢမ် ၼႂ်းလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊၼႆႉ တၵ်းတေလႆႈလိူၼ်ႈၶၢႆႉဝၼ်းမၼ်း ယူႇတီႈ KNLA တႄႉတႅပ်းတတ်းဝႆႉၸိူင်ႉၼင်ႇၼၼ်။
ပေႃးမႃးတူၺ်းၸွမ်းယၢမ်းၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆ ဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းၸွမ်း NCA ၼႆႉ တေမီးယူႇၸုမ်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ 4 ၸုမ်းလႄႈ ဢိၵ်ႇတင်း CNF ၊ ALP ရၶႅင်ႇလႄႈ RCSS လွႆတႆးလႅင်း ဢိၵ်ႇတင်းၸုမ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်း ABSDF လႄႈ ၸုမ်းပဢူဝ်း PNLO မီးယူႇ 8 ၸုမ်း။
ၼႂ်းၼင်ႇၼၼ် KNU ယၢင်းၽိူၵ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉတင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈလႄႈ ဢိၵ်ႇတင်း CNF, ALP, RCSS ၼႆႉ တိုၼ်းဝႃႈပႆႇတူဝ်ႈတၼ်း ပိူဝ်ႈတႃႇတေၶဝ်ႈပၢင်ၵုမ်၊ ၵူၺ်းတေၵိုတ်းဝႆႉ ABSDF ၸုမ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းလႄႈ ၸုမ်းပဢူဝ်းၼၼ်ႉ လၢႆလၢႆၵူၺ်းလႄႈ တေဢဝ်သွင်ၸုမ်းၼႆႉၵူၺ်း ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈတင်းၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသေ တေသိုပ်ႇႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၸွင်ႇတေပဵၼ်ၵၢၼ်လႆႈယူႇၶႃႈႁိုဝ် ၼႆႉၵေႃႈပဵၼ်ၶေႃႈထၢမ်ဝႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈ။
ၼႂ်းၼင်ႇၼၼ် ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈပၢင်ၵုမ် JICM သေတႅပ်းတတ်းဝႃႈ ႁႂ်ႈ RCSS ဢွၼ်ႁူဝ်ၸုမ်းၸၢဝ်းတႆးတင်းသဵင်ႈသေ ၵႂႃႇၸတ်းႁဵတ်းတီႈမိူင်းလၢင်းၶိူဝ်းၼၼ်ႉ သမ်ႉဢမ်ႇပဵၼ်မႃးယဝ်ႉၼႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈ။
ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ယူႇတီႈ KNPP ၸုမ်းယၢင်းလႅင် လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇဝႃႈ ၶဝ်တိုၼ်းပႆႇၸၢင်ႈ လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၸွမ်း NCA ၼႆၼၼ်ႉၵေႃႈမီးမႃးလႄႈ ပေႃးမႃးႁုပ်ႈသေထတ်းတူၺ်းတႄႉ ပၢင်ၵုမ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်တေၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇၵမ်းတီႈ 3 ၼႂ်းလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ဝူင်ႈလိုၼ်းသုတ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တိုၼ်းတေပႆႇၸၢင်ႈပဵၼ်မႃး။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢိၵ်ႇတင်း ယူႇတီႈၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸူႉၵျီႇ ႁူဝ်တိုဝ်သေယဝ်ႉ တေဢွၼ်ဢဝ် ABSDF ဢိၵ်ႇတင်းၸုမ်းပဢူဝ်း PNLO သွင်ၸုမ်းလၢႆလၢႆၵူၺ်းသေ ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇၼႆတႄႉ ပဵၼ်ၸိုင် တေၸၢင်ႈပဵၼ်ယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈတေဢမ်ႇမီးၼမ်ႉၼၵ်းသင်မႃးထႅင်ႈ။ လိူဝ်သေဝႃႈ သဵင်ႈငိုၼ်းသဵင်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းသေ သရေႇၵၢၼ်မိူင်းလူႉၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇမီးၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီသင် ႁဝ်းၶႃႈထတ်းႁၼ်ၼင်ႇၼႆ။
ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ တႄႇဢဝ်မိုဝ်ႉၼႆႉယၢမ်းၼႆႉၵႂႃႇ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈသင်၊ ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈသင်၊ ၼမ်ႉၸႂ်လႄႈ လၢႆးၵၢၼ် ဢၼ်ဝႆႉၼိူဝ် NCA လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ပေႃးတင်းဝႃႈဢမ်ႇပိၼ်ႇပႅင်လႅၵ်ႈလၢႆႈသင်သေ တေၵႂႃႇၸွမ်းလၢႆးၵဝ်ႇၵဝ်ႇၵူၺ်းတႄႉၸိုင် လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ဢၼ်သၢင်ႈမီးမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 4-5 ပီၼၼ်ႉ ယူဝ်မၼ်းလူဝ်ႉလူင်းတူၵ်းတႂ်ႈၵႂႃႇႁိုဝ်ၼႆ ႁဝ်းၶႃႈယိၼ်းမႆႈၸႂ်ၸွမ်းသေ ႁႂ်ႈလႆႈယွၼ်းထတ်းသၢင်ၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းၼင်ႇၼႆ။
ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း
11/01/2018
