Friday, March 29, 2024

တပ်ႉသိုၵ်းယၢင်းၽိူၵ်ႇပၢင်ၵုမ်ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ ထတ်းသၢင်ၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုဝ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA ၸီႉၸမ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢမ်ႇပႆၸွမ်းႁွႆး

Must read

ၽွင်းႁူဝ်လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊၼႆႉ တပ်ႉသိုၵ်းယၢင်း ပႃႈတႂ်ႈႁူမ်ႈတုမ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယၢင်းၽိူၵ်ႇ (KNU) ႁွင်ႉပၢင်ၵုမ်ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ၊ ထတ်းသၢင်လၢႆးႁဵတ်းလၢႆးသၢင်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸွင်ႇၵႂႃႇၸွမ်းၶၵ်ႉၵၢၼ် NCA ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ တေမီးပၢင်ၵုမ် PPST ဢုပ်ႇဢူဝ်းထတ်းသၢင်လွင်ႈၼႆႉ။

ဝၢႆးသေၽူႈၼမ်းၾၢႆႇသိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ KNLA ပႃႈတႂ်ႈႁူမ်ႈတုမ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယၢင်းၽိူၵ်ႇ (KNU) ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 05/01/2018 ယဝ်ႉ ဝၢႆးမႃးမီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်း၊ မီးၶၢဝ်ႇၼႂ်း Social Media ဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ ႁူမ်ႈတုမ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယၢင်းၽိူၵ်ႇ (KNU) ဢၼ်မီးတပ်ႉသိုၵ်း KNLA ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၼ်သေ လႆႈၶေႃႈတႅပ်းတတ်းဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ KNU ထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇၼႂ်း ၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုဝ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA ဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႆႉ၊ ၵွပ်ႈႁၼ်ဝႃႈ လၢႆးၵႂႃႇ NCA ဢမ်ႇထုၵ်ႇမႅၼ်ႈ- ၼႆယဝ်ႉ။

- Subscription -

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် ၸၢႆးငိုၼ်း လၢတ်ႈဝႃႈ- “မၼ်းပဵၼ်ၶၢဝ်ႇလိုဝ်းၵူၺ်း၊ မၼ်းပႆႇၸႂ်ႈတၢင်းၵၼ်။ ပေႃးဝႃႈတေထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇ တႄႉတႄႉ မၼ်းတေမီးလိၵ်ႈၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ (Statement) ဢွၵ်ႇမႃး။ ၽွင်းယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ဢၼ်ဝႃႈထွၼ်ဢွၵ်ႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယင်းပႆႇပဵၼ်လႆႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ပႃႈတႂ်ႈ KNU မီးထႅင်ႈ KNLA, KNDO ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ငဝ်းလၢႆး NCA မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ လၢႆးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ်ႁဵတ်းၼႆႉ မၼ်းပႆႇပေႃးမႅၼ်ႈတၢင်းမၼ်း၊ မၼ်းဢမ်ႇၵႂႃႇၸွမ်းႁွႆး NCA ယဝ်ႉၼႆသေ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းယၢင်းၶဝ် ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၶိုၼ်းမႄးထတ်းသၢင် NCA ၵူၺ်း”-ဝႃႈၼႆ။

သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ- “ၾၢႆႇယၢင်းၶဝ်ဝႃႈ ပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင် ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ၵေႃႈလီလိူၼ်ႈၶၢႆႉယူႇ၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈၼႂ်းၵႄႈၼႆႉ တပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်းတပ်ႉသိုၵ်းယၢင်းၵေႃႈ လူဝ်ႇၶိုၼ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းငူပ်ႉငီႉၵၼ်၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈတၢင်းႁၼ်ထိုင် သွင်ၾၢႆႇမၼ်းပိူင်ႈၵၼ်ႁႅင်း။ ပေႃးတူၺ်းငဝ်းလၢႆးမိူဝ်ႈလဵဝ် ႁႂ်ႈပေႃးၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ပုတ်းၶၢတ်ႇသေ တေထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းပႆႇပဵၼ်လႆႈ”- လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၼင်ႇၼႆ။

ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ ထႅင်ႈ 2-3 ဝၼ်းၼႆႉ တေမီးပၢင်ၵုမ်ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ ၸုမ်းၽူႈၼမ်းၼႂ်း ၸုမ်းႁူမ်ႈသၢင်ႈၶၵ်ႉၵၢၼ် ငမ်းယဵၼ် (PPST) ၶွင်ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း EAOs 8 ၸုမ်း ၸိူဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ဝႆႉ၊ လိူင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ တေၶိုၼ်းမႄးဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ယူႇ၊ ၵဵဝ်ႇၵပ်းၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ မၼ်းၽိတ်းပိူင်ႈၵႂႃႇတီႈလႂ်၊ ၸွင်ႇမၼ်းၵႂႃႇ ၸွမ်းၶၵ်ႉၵၢၼ် NCA ယူႇႁိုဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တေၶိုၼ်းမႄးဢုပ်ႇဢူဝ်းထတ်းသၢင်ၵၼ်ယူႇ- ၼႆယဝ်ႉ။

ပၢင်ၵုမ်ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းယၢင်း ဢၼ်ၸတ်းမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 5 လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ 2018 ၼၼ်ႉ မီးၵၢၼ်ထတ်းသၢင်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ လွင်ႈ DDR/SSR လႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉပႃး-ၼႆယဝ်ႉ။

DDR 1. Disarmament ပူတ်းၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ။ 2.Demobilization ပူတ်းတပ်ႉသိုၵ်း။ 3. Reintegration ပူတ်းၵူၼ်းႁၢပ်ႇၵိုတ်ႉၵၢၼ်ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းသေ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁွမ်းၼႂ်းတပ်ႉမႂ်ႇ ဢၼ်ၵေႃႇတင်ႈမႂ်ႇၶိုၼ်း။ DDR ၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁႂ်ႈႁဵတ်းၶႂ်ႈပဵၼ်။
SSR- Security Sector Reform ပဵၼ်ၵၢၼ်လုၵ်ႉတီႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇသေ လႅၵ်ႈလၢႆႈပဵၼ်မႃး သိုၵ်းပႂ်ႉၸႄႈမိူင်း၊ ဢမ်ႇၼၼ် လႅၵ်ႈလၢႆႈပဵၼ်ပလိၵ်ႈ ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း။ SSR ၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၾၢႆႇၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶႂ်ႈႁဵတ်းၶႂ်ႈပဵၼ်။

ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း EAOs ၸိူဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ဝႆႉ 8 ၸုမ်းမီး ပဵၼ်ၶွင်ႊသီႊဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်း ၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ၊ ၸုမ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဢူဝ်း (PNLO) ၊ တႅဝ်းႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၶျၢင်း (CNF) ၊ တႅဝ်းႁူမ်ႈၻီႊမူဝ်ႊၶရႅတ်ႊတိၵ်ႊ လုၵ်ႈႁဵၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉ (ABSDF) ၊ ႁူမ်ႈတုမ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယၢင်းၽိူၵ်ႇ (KNU) ၊ တပ်ႉသိုၵ်းယၢင်းၵမ်ႉထႅမ်ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊၸီႊ (DKBA) ၊ တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယၢင်း-ၶွင်ႊသီႊငမ်းယဵၼ် (KNLA-PC) ၊ ပႃႊတီႊပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈရၶႅင်ႇ (ALP) ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း