သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပၵ်းတပ်ႉဝႆႉတီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈၶိူဝ်းၶမ်း ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢဝ်ၵႃးၸၢၵ်ႈထႆလိၼ် ၶဝ်ႈထႆထုၺ်လိၼ် ၵူၼ်းမိူင်း။ ၼႄးဝႃႈ ပဵၼ်လိၼ်ပၢင်ပေႃႉမၢၵ်ႇၵွပ်ႉၾ်။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇ လွင်ႈၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ဝႃႈၼႆ။
ဝၼ်းတီႈ 5-6/12/2017 ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်းၼႆႉမႃး တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မၢႆ 7005 တပ်ႉၵႃးၵၢပ်ႇလဵၵ်း ဢၼ်ပၵ်း တပ်ႉဝႆႉ ႁိမ်းဝၢၼ်ႈ ၶိူဝ်းၶမ်းၼၼ်ႉ ဢဝ်ၵႃးၸၢၵ်ႈၶဝ်ႈထႆထုၺ်လိၼ် ဢၼ်ပဵၼ်တီႈလိၼ်ၶွင်ၵူၼ်းမိူင်း ဝၢၼ်ႈၶိူဝ်း ၶမ်း တင်းမူတ်း 200 ဢေႊၶိူဝ်ႊပၢႆ။ ဢၼ်မီးၾၢႆႇႁွင်ႇဝၢၼ်ႈၶိူဝ်းၶမ်း ဢိူင်ႇႁူးမူၼ်ႈ ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ။
ၸၢႆးထုၼ်းလူႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶိူဝ်းၶမ်း လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ လိၼ်သုၼ်ႇတူဝ်ၶႃႈၶဝ် ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢဝ်လၢႆ တင်းမူတ်း မီး 9 ဢေႊၶိူဝ်ႊပၢႆ။ တီႈလိၼ်ဢၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢဝ် တင်းမူတ်း မီး 400 ဢေႊ ၶိူဝ်ႊပၢႆ ပဵၼ်တီႈလိၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶိူဝ်းၶမ်း တင်းမူတ်း။ တႃႇ 200 ဢေႊၶိူဝ်ႊပၢႆတႄႉ ၶဝ် ဢဝ်ႁဵတ်း ပၢင်ႇမၢၵ်ႇၵွပ်ႉၾ်။ ဢၼ်ၵိုတ်းလိူဝ်ဝႆႉ 200 ဢေႊၶိူဝ်ႊပၢႆၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈယွၼ်းၶိုၼ်း။ ႁႂ်ႈပၼ် ၶိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်း။ ႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇမီး တီႈၽုၵ်ႇသွမ်ႈလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်တိုဝ်ၶဝ်ႈၵႂႃႇၽုၵ်ႈသွမ်ႈယူႇ။ ပီၼႆႉ ဝၢႆးႁဝ်းၶႃႈ ဢဝ်ၶဝ်ႈၼႃးယဝ်ႉၵေႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၵႃးၸၢၵ်ႈၶဝ် ၶဝ်ႈမႃးထႆထုၺ်ၵမ်းလဵဝ် ” ဝႃႈၼႆ။
ယူႇတီႈၵူၼ်းမိူင်း ၸင်ႇလႆႈတၢင်ႇလၢတ်ႈထိုင်တီႈ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ႁႂ်ႈၸွႆႈၶပ်ႈၶိုင်ပၼ် ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လႆႈၶိုၼ်းၽုၵ်ႇသွမ်ႈၵိၼ်ၶိုၼ်း ဝႃႈၼႆ။
ၸၢႆးဝၼ်းလႅင်းၶမ်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇ ႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ တီႈၶွမ်ႊမတီႊ ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်းတီႈလိၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၺႃးယိုတ်းၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ႁဝ်းၶႃႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ယဝ်ႉ တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ၸဝ်ႈၼႃးႁဝ်းၶဝ်ၵေႃႈ မီးတီႈၽုၵ်ႇသွမ်ႈဢိတ်းၼိုင်ႈၵူၺ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁုပ်ႈယိုတ်း ဢဝ်ၵႂႃႇႁဵတ်းပၢင်ႇပေႃႉၵွပ်ႉၾ်။ လိၼ်ဢၼ်လိူဝ်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁဵတ်းတီႈပၢင်ႇၾိုၵ်း ႁေႃႈၵႃးၵၢပ်ႇ လဵၵ်းၶဝ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယူႇတီႈၸုမ်း ၶွမ်ႊမတီႊ ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်းတီႈလိၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၺႃးယိုတ်းၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ် တႅပ်းတတ်းဝႃႈ ၽိူဝ်ႇတေၶႂၢၵ်ႈႁဵတ်း ပၢင်ႇပေႃႉၵွပ်ႉၾ်ထႅင်ႈၼၼ်ႉတႃႉ ပၼ်ၶိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်းလႃႈ” ဝႃႈၼႆ။
ၵူၺ်းၵႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ၶဝ်တေတႅပ်းတတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉ တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၵႃးၸၢၵ်ႈ လူင်းထုၺ် လိၼ်ယဝ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ထူပ်းၵိၼ်းၶၢၼ်ၸႂ်ဝႆႉ။ ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်းတီႈလိၼ် ၺႃးယိုတ်း ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈ လႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸႄႈမိူင်းလႄႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပႆႇတွပ်ႇလၢတ်ႈသင်မႃး” ဝႃႈၼႆ။
လိၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶိူဝ်းၶမ်း ဢိူင်ႇႁူးမူၼ်ႈ 400 ဢေႊၶိူဝ်ႊပၢႆၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢဝ် ၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 2008။
